นกยุคแรกบินได้เหมือนนกปัจจุบัน : จริงหรือ?

นกยุคแรกบินได้เหมือนนกปัจจุบัน : จริงหรือ?

       

         
         มีคำถามมากมายเกี่ยวกับเจ้า อาร์คีออพเทอริก (Archaeopteryx) เป็นไดโนเสาร์คล้ายนก หรือนกคล้ายไดโนเสาร์กันแน่ หรือมันบินได้ เพียงแค่กระพือปีกเหมือนนกในปัจจุบันมั้ย? หรือทำได้แค่ร่อนลงมาจากที่สูง?คำถามต่างๆเหล่านี้ยังคงเป็นปริศนาให้กับเหล่านักบรรพชีวินวิทยามาหลายทศวรรษ

       
            การค้นพบซากดึกดำบรรพ์ของ อาร์คีออพเทอริก ในหลายสิบปีที่ผ่านมาทำได้แค่ศึกษาลักษณะภายนอกที่เห็นได้ การเจาะ ผ่า หรือทำลายซาก เพื่อการศึกษาลักษณะภายในจะทำได้ลำบาก เนื่องจากมีการค้นพบซากดึกดำบรรพ์น้อย และเป็นสมบัติที่มีคุณค่ามากที่สุดในโลก “แต่ในปัจจุบันเราสามารถศึกษาลักษณะภายในของกระดูกซากดึกดำบรรพ์ได้แล้ว โดยไม่ต้องทำลายซากดึกดำบรรพ์” ด็อกเตอร์เพิร์ล นักวิทยาศาสตร์จาก ESRF (European Synchroton Radiation Facility) ได้กล่าวไว้

   

       

          เทคโนโลยีนั้นเรียกว่า “Synchronton Microtomography หรือ X-ray Microtomography” โดยการฉายรังสีเอ็กส์ เข้าไปในกระดูกของซากดึกดำบรรพ์ เพื่อสร้างเป็นภาพตัดขวาง หรือภาพสามมิติ เพื่อดูโรงสร้างภายในนั่นเอง

      จากการศึกษาโดย X-ray Microtomography พบว่า กระดูกของเจ้าอาร์คีออพเทอริกมีลักษณะคล้ายกับนกในปัจจุบัน คือ มีผนังที่กลวงและบาง ซึ่งเหมาะสำหรับใช้บินข้ามสิ่งกีดขวางหรือหนีนักล่า โดยไม่ต้องขึ้นจากที่สูงแล้วร่อนลงมาเหมือนกับนกทะเลบางชนิด

        

       


            นอกจากนี้การค้นพบว่าอาร์คีออพเทอริกซึ่งเป็นสิ่งมีชีวิตดึกดำบรรพ์ซึ่งเป็นที่รู้จักกันไปทั่วโลกสามารถบินได้เหมือนกับนกปัจจุบัน มีชีวิตและโบยบินอยู่ในอากาศอยู่ในช่วงปลายยุคจูแรสสิก หรือ ประมาณ 150 ล้านปีก่อน ทำให้นักวิทยาศาสตร์ยังคิดต่อไปว่า วิวัฒนาการของปีกก่อนที่จะสามารถบินได้ น่าจะมีมาก่อนหน้านี้อีก ซึ่งรอการค้นพบและศึกษาต่อไป

แหล่งอ้างอิง : Dennis F. A. E. Voeten et al, Wing bone geometry reveals active flight in Archaeopteryx, Nature Communications (2018). DOI: 10.1038/s41467-018-03296-8
รูปภาพ : ESRF